Een bijzondere reis, het maken van een kunstwerk als eerbetoon aan Dirk Werkman.
Vanaf de eerste mijmeringen met Ray tot aan de plaatsing bij Dari.
Na het voortraject van overleggen, foto’s bekijken, bezoeken aan het binnenvaartmuseum, schetsen ben ik als volgt te werk gegaan.
Dank jullie wel voor deze reis
schets naar gietmal
Vanuit een schets ben ik begonnen met het boetseren van een beeld van was, het wasmodel.
Zodra het wasmodel klaar is wordt het opgedeeld in holle en massieve onderdelen. Van deze wasmodellen worden vuurvaste mallen (gietmallen) gemaakt met aangiet- en ontluchtingskanalen.
Waarna in een oven de gietmal wordt verwarmd en de was uit de mal smelt.
Het wasmodel is nu “verloren” (verlorenwasmethode), waardoor er een holle ruimte is ontstaan, waarin het brons kan worden gegoten.
bronsgieten
Voor het gieten worden de gietmallen eerst in een zandbed geplaatst. Zodra het brons een temperatuur van 1150 graden celcius heeft bereikt is het vloeibaar en wordt het in de gietmal gegoten.
Na afkoeling van het brons wordt de mal opengehakt en komt het onbewerkte afgietsel tevoorschijn. Zowel het wasmodel als de gietmal gaan hierbij dus verloren en zijn slechts één keer te gebruiken.
Nu kunnen de ruwe gietstukken worden afgewerkt (ciseleren) Deze bestaat uit het verwijderen van giet- en ontluchtingskanalen, eventuele luchtbellen en wijzigen en/of toevoegen van details. Dit gebeurd merendeels door frezen, vijlen, schuren en polijsten van het oppervlak.
Tot slot worden de losse gietstukken zoals de sloep, zendmast, stuurhut en de motoren aan beeld gelast.
patineren
Onbehandeld brons oxideert en krijgt pas na tientallen jaren de een natuurlijke groene kleur. Deze oxidatielaag beschermt het brons tegen (verder) roesten. Bij patineren laten we het bronzen oppervlak versneld ‘oxideren’ en brengen het op kleur door er chemicaliën ( patineer) op in te laten werken.
Het bronzen beeld wordt met een brander warm gestookt en met een kwast wordt het patineer aangebracht op het beeld, waarna het reageert met het brons. Verschillende stoffen zorgen voor verschillende kleuren. Zo zorgt kopernitraat voor de groene kleur en ijzernitraat en kaliumpermanganaat voor de bruine kleur.
Om glans aan te brengen en om het patina te beschermen is het beeld afgedekt met een waslaag. De was die gebruikt is geeft het een donker bruin/rode glans.
